Farkında olmadan ticari marka hakkının ihlali ile karşı karşıya kalabilirsiniz. En meşhur marka hakkının ihlali davalarını öğrenebileceğiniz altı ticari marka vakası.

Ticari marka hakkının ihlali, iş dünyasında sıklıkla meydana gelir. Her şirket, ticari markalı ürün veya hizmetlerini korumak için her seferinde yasal işlem başlatmaz, ancak bazı dersler vermek için bunu sık sık yapar. Bu yüzden bir ticari marka hakkı, tazminat ödemeden başarılı bir iş planını çalan rakiplere karşı temel bir koruma olabilir.

Ünlü Marka Hakkına Tecavüz Davaları

Birçok ünlü marka, marka hakkı ihlalleri yüzünden kişiler ve kurumlarla davalık olabilmektedir. Bu yüzden önce ünlü markaların bu davalarından bahsetmeden önce marka hakkının ihlali ne demek, biraz buna değinelim.

Bir markanın ününü veya itibarını kötüye kullanımı veya taklit edilmesi durumunda açılan hukuki davalar, marka hakkı ihlal davalarını ifade eder. Bu davaların amacı, markanın itibarını korumak ve tüketicilerin markayı yanıltıcı veya sahte bir ürünle karıştırmasını engellemektir. Bazı örnekler şunlardır:

1. Marka Taklitleri: Bir şirket, başka bir markanın ticari markasına benzer bir marka kullanarak benzer ürünler veya hizmetler sunarsa, orijinal markanın sahibi, marka hakkının ihlali davası açabilir.
2. Telif Hakkı İhlalleri: Bir markanın logoları, resimleri veya sloganları, izin alınmadan kullanılırsa, marka sahibi, telif hakkının ihlali davası açabilir.
3. Şöhret Kötüye Kullanımı: Bazı kişiler, ünlü markaların itibarını kullanarak sahte ürünler veya hizmetler sunarlar. Bu tür davalar, markanın itibarını korumak amacıyla açılır.
4. Rekabet Hukuku İhlalleri: Bir şirket, pazar payını artırmak için bir markanın ününü veya itibarını kötüye kullanarak yanıltıcı reklam yaparsa, marka sahibi, rekabet hukuku ihlali davası açabilir.
5. Domain Adı Çekişmeleri: İnternet üzerinde bir marka adına benzer bir alan adı kaydedilirse, marka sahibi, domain adı ihlali davası açabilir.

Marvel ve DC Comics’in “Super Hero” Davaları

İster inanın ister inanmayın, “super hero” kelimesi şu anda hem Marvel hem de DC Comics’in ticari markasıdır ve iki şirket de bu kelimeyi tanımlarında kullanmaya cesaret eden diğer çizgi roman yayıncılarını şiddetle takip ederler. Bazıları bu kampanyayı iki çizgi roman devinin ticari marka zorbalığı olarak görüyor, ancak hiç kimse “super hero” kelimesinin bir ticari marka olarak kullanılmasına itiraz etmek için gerçek bir çaba göstermedi

İki şirket de kesinlikle bağımsız yayıncılar ve çizgi roman hayranları arasında düşmanlık yarattı. Bu husumet, bir dava açmaya ve mali yüke değer mi? Bu arada hiçbir ürün veya hizmetinizin etiketinde “süper kahraman” kelimesine yer vermemelisiniz. Aksi hâlde, Marvel ve DC Comics, hoş olmayan bir dava sürpriziyle kapınızı çalabilir.

Apple Corps – Apple Inc. Arasındaki Hak İhlali Davası

“Apple” kelimesini ticari marka hakkına kim sahiptir: Beatles veya Apple Inc. mi? Beatles, müzik şirketi Apple Corps ile birinci oldu. Sekiz yıl sonra Steve Jobs, Apple Computer’ı (şimdi Apple Inc.) dünyaya tanıttı. İki mega şirket, yıllar boyunca karşı davalarla mücadele etti.

İlk turdan sonra Apple Inc., Apple Corps’a nakit ödeme yapmayı ve müzik işinin dışında kalmayı kabul etti. Ancak iTunes’un gelişiyle iki dev arasındaki yasal çekişme yeniden kızıştı. Apple Inc., Apple Corps’un ticari marka haklarını satın almayı ve ardından bunları müzik şirketine geri lisanslamayı kabul ettikten sonra bir anlaşmaya vardılar.

Bu durumda, şirketinizin müzikle veya bilgisayarla bir ilgisi varsa, “apple” kelimesinden uzak durun. Başka bir meyve kullanabilirsiniz belki. Daha da iyisi, herhangi bir yasal zorluktan kaçınmak için ticari marka araştırmanızı, başvurunuzu ve koruma sürecinizi halletmesi için bir hukuk şirketi edinin.

Jack Daniels ve Patrick Wensink

Tanınmış içki markası Jack Daniels, popüler yazar Patrick Wensink’in bir kitap kapağının, ticari markalarına benzediğini ve berbat göründüğünü düşündü ve bunun için yazara kitap kapağının görünümünde değişikliğe gidilmesi gerektiğini ifade eden bir mektup gönderdi. Ancak mektupta, standart bir uyarıcı hukuk dili kullanılmamıştı. Bunun yerine, Wensink’e, tanınmış bir viski hayranı olarak kapağı değiştirmeyi düşünebileceğini neşeli bir dille hatırlatmışlardı. Eğer Jack Daniels, hukuk dili kullanarak uyarıcı bir mektup gönderseydi, bir şekilde kitap kapağının değişimine katkıda bulunurdu.

Wensick bu mektubu web sitesinde yayınladı ve mektup viral oldu. Jack Daniels’a bir ton olumlu tanıtım topladı. İşletmeniz ticari marka ihlali nedeniyle birini dava etmeyi düşünüyorsa, önce pazarlama departmanınızın bu işi halletmesine izin verin.

Wrigley’nin “Doublemint”ı

Wrigley Co., yeterince makul görünen “Doublemint” adını ticari marka olarak kullanmak istedi. Ama Avrupa’da kullanamayacaktı. Wrigley aleyhindeki karar, “Doublemint” kelimesinin yaratıcı bir unsurdan yoksun olduğunu belirtti. Buna karşın Procter & Gamble, Avrupa’da “Baby-Dry” ürün adını sorunsuz bir şekilde ticari marka haline getirmeyi başardı.

Avrupa’da pazarlama yapmayı planlıyorsanız, ticari markaların Avrupa Birliği’nde nasıl tescil edildiğini ve uygulandığını açıklayan Madrid Protokolü‘ne aşina olmalısınız.

Academy of Motion Picture Arts vs. GoDaddy.com Inc.

2010 yılında, Akademi Ödülleri ve alan adı perakendecisi GoDaddy, beş yıllık bir hak ihlali savaşına girdi. Akademi, müşterilerin 2011Oscars.com gibi Akademi’nin ticari markalarına “kafa karıştıracak şekilde” benzeyen alan adlarını satın almalarına izin verdiği için GoDaddy’ye cephe aldı. Böylece GoDaddy, isme park etmek isteyenlerden kâr elde edebildi.

Akademi, kafa karışıklığına neden olabilecek 57 “benzer” alan adı bulurken, hâkim, GoDaddy’nin bu satışlardan kâr elde etmek gibi kötü bir niyeti olmadığına karar verdi. Ancak tüm süreç beş yıl sürdü ve her iki taraf için de mali bir yük hâline geldi.

Louis Vuitton vs. Louis Vuiton Dak

Markalar çok farklı iki alanda yer alsa da, Louis Vuitton ve Louis Vuiton Dak uluslararası bir ihlal savaşınına girişti. Moda tasarımcısı Louis Vuitton, Güney Koreli kızarmış tavuk restoranı Louis Vuiton Dak’a karşı açılan marka ihlal davasını kazandı. Mahkeme, restoranın adının ve logosunun tasarımcının markasına çok benzediğine karar verdi. 

Ayrıca mahkeme, ilk kararın ardından restoranın adını LOUISVUI TONDAK olarak değiştirip restoranın uygunsuzluk nedeniyle 14,5 milyon dolar ödemesine karar verdi.

Marka ve Patent Vekilleri Hak İhlali Davalarında Önemli Rol Oynayabilir

Marka ve patent vekili, bir markanın tescil, koruma ve marka ihlal davaları gibi hukuki süreçleri konusunda uzmanlaşmıştır. Marka ihlali, bir başka kişi veya kurumun, tescilli bir markayı izinsiz olarak kullanması veya benzer bir marka kullanarak tüketicileri yanıltmasıdır. Marka vekilleri, marka sahiplerinin markalarının korunması ve marka ihlalleri ile mücadele etmek için hukuki yardım almalarına yardımcı olabilir.

Marka vekilleri, marka sahiplerine hukuki tavsiyeler sunarak, markalarını nasıl koruyabilecekleri ve marka ihlalleri ile mücadele edebilecekleri konusunda bilgilendirme yapabilirler. Marka sahiplerinin marka başvurularının işlemlerini takip ederek tescil işlemlerini hızlandırabilirler. Ayrıca, marka sahiplerinin markalarını korumak için gerekli olan belgeleri hazırlayabilir ve marka ihlal davaları gibi hukuki süreçleri yönetebilirler.

Marka vekilleri, marka ihlalleri ile ilgili olarak tespit edilen ihlalleri araştırabilir, ihlallerin tespiti için gerekli olan raporları hazırlayabilir ve mahkemelerde marka ihlali davalarını takip edebilirler. Böylece, marka sahibinin haklarının korunmasını sağlayabilir ve marka ihlali davalarında başarılı sonuçlar elde etmek için çalışabilirler. (bk. Marka ve Patent Vekilliği)