Türkiye’nin yerli elektrikli otomobili TOGG motoru hangi marka tarafından üretildi? Aslında cevabı merak edilen asıl soru şu: TOGG motoru yerli bir marka mı yoksa yabancı mı?

TOGG, 29 Ekim 2022’de kutlanan Cumhuriyet Bayramı’nın 99. yıldönümüne özel olarak sahneye çıkarılmıştı. TOGG, beş farklı modelle tüketicilere sunuldu ve ilk olarak C-SUV segmentinde karşımıza çıktı. 2023 Mart ayının başlarında yollara çıkan TOGG’un yerlilik oranı da merak ediliyor. TOGG’un hangi bileşenlerinin yerli olduğu, motoru, bataryası ve şasisinin yerli olup olmadığı gibi sorular şu anda araştırılıyor.

TOGG motoru hangi marka?

TOGG’da 400 kg batarya paketi ve bir ya da iki motor yer alıyor. Hatta bazı modellerde daha da fazla. TOGG’un elektrik motoru, redüktörleri, bağlantıları Bosh’tan alınıyor. TOGG’un CEO’sunun da beyanı zaten Bosch’un TOGG’da kullanılan motor bileşenlerini herkesten çok daha iyi ürettiği şeklinde. Dolayısıyla TOGG motorunun hangi marka tarafından üretildiğinin cevabı Bosh olarak karşımıza çıkıyor.

TOGG’un motoru Bosch adlı Alman markası iken, bataryası Çin menşeli Siro şirketine ait. Araç entegrasyonu da Alman Edag markası tarafından üretiliyor. Şasi sistemi İngiliz Mira iken, tasarımı da İtalyan Prinfarina firmasına ait.

TOGG’un motoru nerede üretiliyor?

TOGG’un üretim yeri ve motorunun nerede üretildiği konusu, yerli aracın seri üretimi devam ederken tekrar önem kazanmış durumda. Uzun bir süredir beklenen yerli otomobil TOGG, hem yerel medyada hem de uluslararası medyada büyük ilgi görmeye devam ediyor.

İlk kez 2020 yılında duyurulan TOGG’un motor ayrıntıları, o dönemde büyük bir ilgi odağı olmuştu. Vatandaşlar yerli aracın üretimi için gurur duyarken, bazı kesimler tarafından ise aracın ne kadarının gerçekten yerli olduğu ve motorunun nerede üretildiğini tartışılmıştı.

2020 yılında TOGG’un CEO’su Mehmet Gürcan Karakaş, çeşitli programlarda geleceğe dönük hedefler, özellikler ve diğer aşamalar hakkında önemli bilgiler vermiş; ayrıca merak edilen motorun tedarik sürecine değinmişti. Karakaş, o dönemde yaptığı açıklamalarda TOGG’un motorunun Almanya’da üretileceğini açıklamıştı.

TOGG’un Yerlilik Oranı

TOGG’un yerlilik oranı da tüketiciler tarafından sıkça merak ediliyor. TOGG’un ne kadarının yerli olduğuna ilişkin cevabı Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank veriyor: “TOGG minimum %51 yerlilik oranıyla piyasaya çıktı. 2025 yılında da minimum %65 yerliliğin yakalanması hedefleniyor.”

TOGG ne kadar yerli?

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank “TOGG otomotiv sektörünü ve tedarik endüstrisini kökten dönüştürme potansiyeline sahip müstesna bir projedir. TOGG’un 115 tedarikçisinden 86’sı yerlidir. Fikrî mülkiyet hakları yüzde 100 bize ait” açıklamasını yaptı. Varank’ın açıklaması doğrultusunda TOGG’un yerli parçaları aşağıdaki gibidir:

1. Batarya Sistemi: TOGG’un bataryası yerli olarak üretilmektedir. Türkiye’de yerli üretim batarya teknolojisinin geliştirilmesi için önemli çalışmalar yürütülmektedir.
2. Şasi: TOGG’un şasisi de yerli olarak üretilmektedir. Şasi, otomobilin ana yapısal iskeletini oluşturur ve Türkiye’deki üretim tesislerinde yerli imkânlarla üretilmektedir.
3. Güç Elektroniği: TOGG’un motoru ve güç elektroniği bileşenleri de yerli olarak üretilmektedir. Türkiye’deki mühendislik ve üretim yetenekleri kullanılarak TOGG’un elektrikli motorları ve güç elektroniği sistemleri yerli olarak geliştirilmekte ve üretilmektedir.
4. Yazılım ve Elektronik Kontrol Sistemleri: TOGG’un yazılım ve elektronik kontrol sistemleri yerli olarak tasarlanmakta ve üretilmektedir. Bu sistemler, aracın performansını yönetmek, sürüş güvenliğini sağlamak ve diğer önemli fonksiyonları yerine getirmek için kullanılır.

TOGG motoru neden yerli değil?

TOGG’un motorunun yerli olmamasının nedeni de aracın “yerli otomobil” kimliğiyle tanıtılmasının ardından büyük bir merak konusu hâline gelmişti. Hem sektör temsilcileri hem de genel halk, “yerli otomobil” ibaresiyle duyurulan bir aracın ana bileşenlerinden birinin neden yerli üretilemediğini ve neden Türkiye’de üretim yapılmadığını anlamaya çalışmıştı.

CEO Mehmet Gürcan Karakaş’ın Almanya’dan motor tedariki açıklamasının ardından, eleştiri ve tartışmalar oldukça yoğunlaşmış; Karakaş ve şirketi eleştirilerin hedefi olmuştu. TOGG motorunun yerli olmaması ile ilgili konu hakkında Karakaş’ın açıklaması ise şöyle olmuştu:

Beni, Bosch’tan motor almak ile suçladınız. Beni suçlayabilir, kızabilir hatta sövebilirsiniz ama burada çalışan bunca arkadaşıma haksızlık etmeyin. Motor konusu oldukça önemli. 400 kg batarya paketi, bir ya da iki adet motor. Bazı modellerde belki de daha da fazlası. Biz burada bir toplamdan söz ediyoruz. Yani elektrik motoru, redüktörleri ve bağlantıları. Bunlar bir bütün. Yapılabilir mi? Elbette ki yapılabilir. Ancak Bosch bunu herkesten daha iyi yapıyor. Biz birkaç binle başlıyoruz. Bu yükselecek ama başlangıç binlerde. Bu motoru üretmenin bir mantığı yok, motoru almak her açıdan daha mantıklı.